Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku: 2025’te Bilmeniz Gereken 7 Kritik Konu ve Yasal Koruma Stratejileri

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku, yaratıcı faaliyetlerin korunması ve bu hakların ihlaline karşı savunulması açısından büyük önem taşır. Bu hukuk dalı, bireylerin ve işletmelerin fikirlerini, buluşlarını, tasarımlarını ve markalarını korumak için gerekli yasal çerçeveyi sağlar.

Günümüzün hızla digitalleşen dünyasında fikri ve sınaî mülkiyet hakları, işletmelerin ve bireylerin en değerli varlıkları arasında yer almaktadır. Teknolojik gelişmeler, yaratıcı içerik üretimi ve inovasyon odaklı ekonomik modeller, bu alanda yasal korumanın önemini her geçen gün artırmaktadır.

Konu Başlıkları

Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu olarak, 1992’den bu yana İstanbul’da sunduğumuz hukuki hizmetler kapsamında, fikri ve sınaî mülkiyet hukuku alanındaki deneyimlerimizi paylaşıyor ve bu kritik konuda kapsamlı bir rehber sunuyoruz.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku Nedir?

Fikri mülkiyet, bireylerin veya kurumların yaratıcılık sonucu ortaya koydukları fikir ürünlerinin korunmasını sağlar. Sınai mülkiyet ise özellikle patent, marka, tasarım gibi somut ürünlerin korunmasına odaklanır. Bu iki alan, ekonomik değer taşıyan yeniliklerin ve eserlerin yasal güvence altına alınmasını mümkün kılar.

• Fikri Mülkiyet Hukuku: Edebi, sanatsal ve bilimsel eserler (örneğin kitap, müzik, film) üzerinde hak sahibine tanınan korumayı içerir.
• Sınai Mülkiyet Hukuku: Patentler, markalar, endüstriyel tasarımlar ve coğrafi işaretler gibi yenilikçi ürünlerin korunmasını sağlar.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukunun Kapsamı

1. Telif Hakları (Fikri Mülkiyet)

Telif hakları, eser sahibine eserini kullanma, çoğaltma, yayma ve değiştirme gibi haklar verir. Bu haklar eser ortaya çıktığı anda kendiliğinden doğar ve tescil zorunluluğu yoktur. Ancak tescil işlemi hakların ispatında kolaylık sağlar.

2. Patent Hakları (Sınai Mülkiyet)

Patent, yeni, buluş niteliği taşıyan ürün veya yöntemlerin korumasını sağlar. Patent tescili ile buluş sahibine belirli sürelerle tekel hakkı verilir.

3. Marka Hakları

Marka, bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğerlerinden ayıran işaretlerdir. Marka tescili, haksız kullanımlara karşı koruma sağlar.

4. Endüstriyel Tasarım ve Coğrafi İşaretler

Endüstriyel tasarımlar, ürünlerin dış görünüşüne ilişkin özgün tasarımları korur. Coğrafi işaretler ise belirli bir coğrafi bölgeye özgü ürünlerin ayırt edilmesini sağlar.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Korunması

Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması için hukuki tescil işlemleri büyük önem taşır. Telif haklarında tescil zorunlu olmasa da, sınai mülkiyet haklarında (marka, patent, tasarım) tescil şarttır. Tescil işlemleri, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından yürütülür.

Hukuki Koruma Yöntemleri

• Tescil: Hakların resmi olarak kayda geçirilmesi.
• Lisanslama: Hak sahibinin, haklarını üçüncü kişilere kullanma izni vermesi.
• Hak Devri: Hakların tamamen veya kısmen başkasına devredilmesi.
• İhlal Davaları: Hakların izinsiz kullanımı halinde açılan davalarla ihlalin durdurulması ve tazminat talebi.

Türkiye’de Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku: 5 Temel Unsur ve Güncel Gelişmeler

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku, günümüz iş dünyasının en kritik alanlarından biridir. Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu olarak, 1992’den beri bu alanda uzmanlaşmış hizmetler sunmaktayız.

1. Patent Hukuku: Yenilikçi Fikirlerin Korunması

Patent hukuku, buluşların ve yeni teknolojilerin korunmasını sağlayan temel bir araçtır. Türkiye’de patent başvuruları, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından değerlendirilir ve tescil edilir.

Patent Başvuru Süreci

1. Buluş sahibi, patent başvurusunu TÜRKPATENT’e yapar.
2. Başvuru, şekli ve esasi incelemeye tabi tutulur.
3. İnceleme sonucunda, patent verilir veya reddedilir.
4. Patent koruma süresi, başvuru tarihinden itibaren 20 yıldır.

Son yıllarda, özellikle biyoteknoloji ve yazılım alanlarındaki patentler konusunda önemli tartışmalar yaşanmaktadır. Türkiye’de de bu alanlardaki patent başvurularında artış gözlemlenmektedir.

2. Marka Hukuku: İşletmelerin Kimliğini Koruma

Marka hukuku, işletmelerin ürün ve hizmetlerini diğerlerinden ayırt etmelerini sağlayan işaretlerin korunmasını amaçlar. Türkiye’de marka tescili ve korunması TÜRKPATENT tarafından yönetilir.

Marka Tescil Süreci

1. Marka başvurusu TÜRKPATENT’e yapılır.
2. Başvuru, mutlak ve nispi ret nedenleri açısından incelenir.
3. İtiraz süreci tamamlandıktan sonra, marka tescil edilir veya reddedilir.
4. Marka koruma süresi 10 yıldır ve süresiz olarak yenilenebilir.

Son dönemde, özellikle sosyal medya ve e-ticaret platformlarında marka ihlalleri artmıştır. Bu durum, marka sahiplerinin haklarını korumak için daha proaktif stratejiler geliştirmesini gerektirmektedir.

3. Tasarım Hukuku: Ürünlerin Görsel Özelliklerinin Korunması

Tasarım hukuku, ürünlerin dış görünüşünün korunmasını sağlar. Türkiye’de tasarım tescili de TÜRKPATENT tarafından yapılmaktadır.

Tasarım Tescil Süreci

1. Tasarım başvurusu TÜRKPATENT’e yapılır.
2. Başvuru, şekli incelemeye tabi tutulur.
3. İtiraz süreci tamamlandıktan sonra, tasarım tescil edilir veya reddedilir.
4. Tasarım koruma süresi 5 yıldır ve 25 yıla kadar uzatılabilir.

Günümüzde, özellikle moda ve teknoloji sektörlerinde tasarım ihlalleri sıkça görülmektedir. Bu nedenle, işletmelerin tasarımlarını erken aşamada tescil ettirmeleri büyük önem taşımaktadır.

4. Telif Hakkı: Sanatsal ve Edebi Eserlerin Korunması

Telif hakkı, sanatsal ve edebi eserlerin yaratıcılarına tanınan haklardır. Türkiye’de telif hakları, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile korunmaktadır.

Telif Hakkı Koruması

1. Eser sahibi, eserini oluşturduğu anda telif hakkına sahip olur.
2. Tescil zorunlu değildir, ancak ispat açısından önemlidir.
3. Koruma süresi, eser sahibinin yaşamı boyunca ve ölümünden sonra 70 yıldır.
4. Eser sahipleri, mali ve manevi haklara sahiptir.

Dijital çağda, özellikle internet ortamında telif hakkı ihlalleri artmıştır. Bu durum, telif hakkı sahiplerinin haklarını korumak için yeni stratejiler geliştirmesini gerektirmektedir.

5. Coğrafi İşaretler: Yerel Değerlerin Korunması

Coğrafi işaretler, belirli bir yöreye özgü ürünlerin korunmasını sağlar. Türkiye’de coğrafi işaret tescili, TÜRKPATENT tarafından yapılmaktadır.

Coğrafi İşaret Tescil Süreci

1. Başvuru TÜRKPATENT’e yapılır.
2. Başvuru incelenir ve ilan edilir.
3. İtiraz süreci tamamlandıktan sonra, coğrafi işaret tescil edilir veya reddedilir.
4. Coğrafi işaret koruması süresizdir.

Son yıllarda, Türkiye’de coğrafi işaret tescillerinde önemli bir artış gözlemlenmektedir. Bu durum, yerel değerlerin korunması ve ekonomik kalkınma açısından büyük önem taşımaktadır.

Güncel Gelişmeler ve Gelecek Trendleri

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku, teknolojik gelişmeler ve küreselleşme ile birlikte sürekli olarak evrim geçirmektedir. İşte Türkiye’de ve dünyada öne çıkan bazı güncel gelişmeler:

1. Yapay Zeka ve Fikri Mülkiyet: Yapay zeka tarafından üretilen eserlerin telif hakkı ve patent koruması konusunda tartışmalar devam etmektedir.
2. Blokzincir Teknolojisi: Fikri mülkiyet haklarının kaydedilmesi ve takibi için blokzincir teknolojisinin kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
3. 3D Baskı ve Tasarım Hakları: 3D baskı teknolojisinin yaygınlaşması, tasarım haklarının korunması konusunda yeni zorluklar ortaya çıkarmaktadır.
4. Veri Koruması ve Fikri Mülkiyet: Kişisel verilerin korunması ile fikri mülkiyet hakları arasındaki denge, giderek daha fazla önem kazanmaktadır.
5. Uluslararası İşbirliği: Fikri mülkiyet haklarının küresel ölçekte korunması için uluslararası işbirliği çabaları artmaktadır.

Türkiye’de Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku, işletmelerin rekabet gücünü ve yenilikçiliğini koruyan temel bir araçtır. Türkiye’de bu alandaki yasal çerçeve, uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmeye devam etmektedir. Ancak, teknolojik gelişmeler ve küresel rekabet, sürekli olarak yeni zorluklar ortaya çıkarmaktadır.

Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu olarak, 30 yılı aşkın deneyimimizle müvekkillerimize bu karmaşık alanda rehberlik etmekteyiz. Fikri ve sınai mülkiyet haklarının etkin bir şekilde korunması ve yönetilmesi, işletmelerin başarısı için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, işletmelerin bu alanda uzman hukuki danışmanlık almaları ve proaktif stratejiler geliştirmeleri büyük önem taşımaktadır.

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku alanındaki gelişmeleri yakından takip etmeye ve müvekkillerimize en güncel ve etkili hukuki çözümleri sunmaya devam edeceğiz.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku Nedir?

Fikri mülkiyet hukuku, bireylerin veya kuruluşların yaratıcılıkları sonucu ortaya çıkan eserlerin ve fikirlerin korunmasını amaçlayan bir hukuk dalıdır. Bu alan, edebi, sanatsal ve bilimsel eserleri kapsar. Sınai mülkiyet hukuku ise daha çok sanayi ve teknoloji ile ilgili markalar, patentler, tasarımlar gibi unsurları içerir. Her iki alan da yaratıcılığın teşvik edilmesi ve korunması açısından kritik bir rol oynar.

Fikri Mülkiyet Hakları

Fikri mülkiyet hakları, eser sahibine eseri üzerinde çeşitli haklar tanır. Bu haklar arasında:

• Telif Hakları: Eserin yaratıldığı anda otomatik olarak doğar ve eserin kamuya sunulması ile korunur.
• Marka Hakları: Belirli bir ürün veya hizmetin tanıtımında kullanılan işaretlerdir.
• Tasarım Hakları: Ürünlerin dış görünümünü korur.

Bu haklar, eser sahiplerinin yaratıcılıklarını koruma altına alarak ekonomik değer kazanmalarını sağlar.

Sınai Mülkiyet Hakları

Sınai mülkiyet hakları ise daha çok ticari amaçlarla kullanılan fikirleri kapsar. Bu alan altında yer alan haklar şunlardır:

• Patentler: Yeni buluşların korunmasını sağlar.
• Tasarım Tescili: Ürün tasarımlarının korunmasına olanak tanır.
• Coğrafi İşaretler: Belirli bir coğrafi bölgeye ait ürünlerin kalitesini korur.

Sınai mülkiyet hukuku, ilgili buluşların tescil edilmesi gerektiğinden, bu süreçte dikkatli olunması gerekmektedir.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukunun Önemi

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku; yenilikçiliği teşvik ederken aynı zamanda ekonomik büyümeye de katkıda bulunur. Bu hukuk dalı sayesinde:

1. Yaratıcılığın Korunması: Yaratıcı bireyler veya şirketler, eserlerini koruma altına alarak daha fazla yenilik yapma cesareti bulurlar.
2. Ekonomik Değer Yaratma: Tescillenmiş fikirler ve ürünler ekonomik değer kazanır; bu da ticari kazanç sağlar.
3. Rekabetin Artması: Pazar içerisinde adil rekabet koşullarının sağlanmasına yardımcı olur.
4. Yatırım Çekme: Yatırımcılar, fikri mülkiyet haklarının korunmasının sağlandığı bir ortamda daha fazla yatırım yapmayı tercih eder.

Uygulama Alanları

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku birçok sektörde uygulanmaktadır:

• Teknoloji: Patentler aracılığıyla yeni buluşların korunması.
• Sanat: Eser sahiplerinin telif haklarının korunması.
• Ticaret: Markaların tescili ile marka değerinin artırılması.

Bu alanlarda hukuki danışmanlık almak, bireylerin veya şirketlerin haklarını korumaları açısından büyük önem taşır.

“Fikri mülkiyet, bir kişiye veya kuruluşa ait olan fikir ürünüdür; söz konusu kişi ya da kuruluş, sonradan bunu serbestçe paylaşmayı veya kullanımını belirli biçimlerde kontrol etmeyi tercih edebilir. Fikri mülkiyet hakları, “Fikir ve sanat eserlerine ait haklar” veya kısaca “Telif hakları” olarak da adlandırılmaktadır.

Telif hakları, eser sahibinin hususiyetini taşıyan, ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her türlü fikir ve sanat ürünlerinin üzerinde sahip olunabilecek maddi ve manevi hakları ifade etmektedir.

Telif hakları, eserin meydana getirilmesiyle kendiliğinden doğar. Korunması için tescil ettirilmesine ihtiyaç bulunmamaktadır. Eserin kamuya sunulması ile koruma şartları kendiliğinden sağlanmış olur.

Kanunumuza göre; bir eserin sahibi onu meydana getiren kişidir. Bir eserin birden fazla sahibi olabilir. Sinema eserlerinde; yönetmen, özgün müzik bestecisi, senaryo yazarı eserin birlikte sahibidir. Ayrıca çizgi filmlerde animatör de eser sahipleri arasında sayılmıştır.

Müzik, sinema, ilim – edebiyat ve güzel sanat eserleri, prensip olarak eser sahibinin hayatı boyunca ve ölümünden sonra da 70 yıl süreyle korunmaktadır.”

Fikri Mülkiyet İhlali Durumunda Hangi Hukuki Yollar İzlenebilir?

Fikri mülkiyet ihlali durumunda Türkiye’de başvurulabilecek hukuki yollar çeşitli olup, hak sahiplerinin haklarını korumak ve ihlali durdurmak için etkin çözümler sunar. İşte temel hukuki yollar ve süreçler:

1. İhtar Gönderme

İhlal tespit edildiğinde, öncelikle ihlal eden kişiye veya kuruluşa yazılı ihtar gönderilmesi yaygın bir uygulamadır. Bu ihtar, ihlalin durdurulması ve zararların tazmini talebini içerir. İhtar, dava öncesi uzlaşma ve çözüm için önemli bir adımdır.

2. İhtiyati Tedbir Talebi

Hukuki süreç başlatılmadan veya dava devam ederken, mahkemeden ihlalin devamını önlemek amacıyla ihtiyati tedbir kararı talep edilebilir. Bu karar, ihlal eden tarafın faaliyetlerinin geçici olarak durdurulmasını sağlar ve hak sahibinin zarar görmesini engeller.

3. Hukuki Dava Açma

a. Hukuk Davaları

• Eser Sahipliğinin Tespiti Davası: Kimin eser sahibi olduğunun mahkemece belirlenmesi için açılır.
• Tecavüzün Tespiti ve Kaldırılması Davası: İhlalin varlığının tespiti ve ihlalin durdurulması talep edilir.
• Tazminat Davası: İhlal nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararların karşılanması için açılır.

b. Ceza Davaları

Fikri mülkiyet haklarına yönelik ağır ihlallerde (örneğin korsanlık, sahtecilik) ceza davaları da açılabilir. Bu davalarda para cezası ve hapis cezaları gündeme gelir.

4. Gümrükte El Koyma Talebi

İhlal edilen ürünlerin Türkiye Gümrük Bölgesine girişinde veya çıkışında, gümrük idarelerinden geçici el koyma talebinde bulunulabilir. Bu yöntemle sahte veya taklit ürünlerin piyasaya sürülmesi engellenir.

5. Fikri Sınai Haklar Mahkemeleri’ne Başvuru

Türkiye’de fikri ve sınai mülkiyet uyuşmazlıkları, uzmanlaşmış Fikri Sınai Haklar Mahkemeleri’nde görülür. Bu mahkemeler, ihlal davalarını hızlı ve teknik bilgiyle değerlendirir, ihtiyati tedbir kararları verir ve tazminat taleplerini karara bağlar.

Özet ve Öneriler

• İhlal durumunda hızlı hareket ederek delil toplamak ve ihtar göndermek önemlidir.
• İhtiyati tedbir talepleri ile ihlalin devamı engellenebilir.
• Hukuki davalarla hem ihlal durdurulur hem de tazminat talep edilir.
• Gümrükte el koyma mekanizması, sahte ürünlerin önüne geçer.
• Uzman fikri mülkiyet avukatlarından destek almak, hakların etkin korunmasını sağlar.

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukunun Temel Farkları Nelerdir?

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku, her ikisi de yaratıcılık ve inovasyon ürünlerini korumayı amaçlayan hukuk alanları olmakla birlikte, temel olarak korudukları hakların türü ve kapsamı bakımından farklılık gösterir.

Temel Farklar

Özellik	Fikri Mülkiyet Hukuku	Sınai Mülkiyet Hukuku
Korunan Haklar	Edebi, sanatsal, bilimsel eserler gibi soyut fikir ürünleri (örneğin kitap, müzik, film)	Patentler, markalar, endüstriyel tasarımlar, coğrafi işaretler gibi somut ürün ve işaretler
Tescil Zorunluluğu	Tescil zorunlu değildir; eser ortaya çıktığında haklar doğar (örneğin telif hakları)	Tescil zorunludur; haklar ancak resmi tescil ile korunur (örneğin marka, patent)
Koruma Süresi	Genellikle eser sahibinin yaşamı artı 70 yıl gibi uzun süreler	Patentlerde genellikle 20 yıl, marka ve tasarımlarda farklı süreler söz konusudur
Koruma Alanı	Soyut ve maddi olmayan ürünler	Somut ve maddi ürünler veya işaretler
Hakların Devredilmesi	Genellikle devredilebilir ancak bazı haklar kişisel nitelik taşıyabilir	Devredilebilir, lisanslanabilir ve miras yoluyla intikal edebilir
Koruma Amacı	Sanat, edebiyat, bilim alanında yaratılan özgün eserlerin korunması	Sanayi ve ticarette kullanılan yenilikçi ürünlerin ve işaretlerin korunması

Özetle

• Fikri mülkiyet hukuku, fikirlerin somutlaşmamış hali olan edebi, sanatsal ve bilimsel eserlerin telif hakları kapsamında korunmasını sağlar. Bu haklar, eser ortaya çıktığında kendiliğinden doğar ve tescil zorunlu değildir.
• Sınai mülkiyet hukuku ise patent, marka, endüstriyel tasarım ve coğrafi işaret gibi somut ürünlerin ve işaretlerin korunmasına odaklanır. Bu hakların korunması için resmi tescil gereklidir ve bu haklar genellikle ekonomik değer taşıyan ürünlerin ticari kullanımı için önemlidir.

Bu farklılıklar, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması, kullanımı ve hukuki işlemleri açısından da çeşitli sonuçlar doğurur. Örneğin, sınai mülkiyet haklarında tescil işlemleri Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından yürütülürken, fikri mülkiyet haklarında tescil zorunlu olmayıp, hak doğumu eserle birlikte gerçekleşir.

Fikri Mülkiyet İhlaline Karşı Tazminat ve Cezai Yaptırımlar Nelerdir?

Fikri mülkiyet ihlaline karşı Türkiye’de hem tazminat hem de cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu yaptırımlar, ihlalin niteliğine ve kapsamına göre farklılık gösterir.

Tazminat Yaptırımları

• Maddi Tazminat: İhlal nedeniyle hak sahibinin uğradığı gerçek zarar ve yoksun kalınan kazanç tazmin edilir. Bu kapsamda, ihlal edenin haksız kazancı da talep edilebilir. (Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) m. 68, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hükümleri)
• Manevi Tazminat: Eser sahibinin kişilik haklarına yönelik ihlallerde manevi zararların karşılanması için açılır. (FSEK m. 70)
• Temin Edilen Karın Devri: İhlal edenin haksız şekilde elde ettiği karın hak sahibine devri talep edilebilir. Bu talep kusura bağlı değildir ve zarar miktarıyla sınırlandırılmaz.

Cezai Yaptırımlar

• Hapis Cezası: Başkasına ait eseri kendi eseri olarak gösteren kişi 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Eseri izinsiz dağıtan veya yayımlayanlarda hapis cezası 5 yıla kadar çıkabilir ve adli para cezası uygulanmaz.
• Adli Para Cezası: Marka hakkı ihlallerinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile birlikte adli para cezası da verilebilir. Ancak bazı ağır ihlallerde para cezası uygulanmaz.
• İhtiyati Tedbir, El Koyma ve İmha: Mahkemelerce ihlalin devamını önlemek için ihtiyati tedbir kararı verilebilir; sahte ürünlere el konulup imha edilebilir.

Özet

Yaptırım Türü	Açıklama
Maddi Tazminat	İhlal sonucu oluşan zarar ve yoksun kalınan kazancın tazmini
Manevi Tazminat	Kişilik haklarına yönelik ihlallerde manevi zararların karşılanması
Temin Edilen Karın Devri	İhlal edenin haksız kazancının hak sahibine devri
Hapis Cezası	Eserin izinsiz kullanımı, dağıtımı durumunda 6 ay-5 yıl arası hapis cezası
Adli Para Cezası	Özellikle marka ihlallerinde hapisle birlikte veya tek başına uygulanabilir
İhtiyati Tedbir	İhlalin durdurulması için mahkeme kararı
El Koyma ve İmha	Sahte ürünlerin piyasadan kaldırılması

Bu yaptırımlar, fikri mülkiyet haklarının korunmasında caydırıcı rol oynar. Hak sahiplerinin ihlal durumlarında hızlı ve etkili hukuki süreç başlatmaları, hak kayıplarını önlemek için kritik öneme sahiptir.

Türkiye’de Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku Alanında Güncel Yasal Düzenlemeler Nelerdir?

Türkiye’de fikri ve sınai mülkiyet hukuku alanında güncel yasal düzenlemeler, başta 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu olmak üzere çeşitli mevzuatlarla şekillenmektedir. Bu düzenlemeler, hak sahiplerinin yeniliklerini, markalarını, tasarımlarını ve eserlerini etkin biçimde korumayı amaçlar.

Türkiye’de Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukunun Temel Yasal Düzenlemeleri

1. 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu

• 10 Ocak 2017’de yürürlüğe giren bu kanun, patent, marka, faydalı model, tasarım ve coğrafi işaretlerin korunmasını düzenler.
• Kanun, sınai mülkiyet haklarının tescil, koruma, hak devri, lisanslama ve ihlal durumlarında uygulanacak hukuki süreçleri belirler.
• Ayrıca, hukuki ve cezai yaptırımlar ile uyuşmazlıkların çözümü için ihtisas mahkemelerinin görev ve yetkilerini de düzenler.

2. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu

• Edebi, sanatsal ve bilimsel eserlerin telif haklarını koruyan temel mevzuattır.
• Eser sahiplerinin haklarını, bağlantılı hakları ve hakların korunması usullerini içerir.
• Telif haklarında tescil zorunlu olmamakla birlikte, hakların korunması ve ihlallerin önlenmesi için önemli hükümler barındırır.

3. Gümrük Kanunu ve Yönetmeliği

• Fikri ve sınai mülkiyet haklarının sınır önlemleri kapsamında korunmasını sağlar.
• Gümrük Kanunu’nun 57. maddesi ve Gümrük Yönetmeliği’nin 100-111. maddeleri, sahte ve taklit ürünlerin ithalat ve ihracatının engellenmesine yönelik düzenlemeler içerir.

4. Fikri ve Sınai Mülkiyet İhtisas Mahkemeleri

• 2001’den itibaren İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere çeşitli illerde ihtisas mahkemeleri kurulmuştur.
• Bu mahkemeler, fikri ve sınai mülkiyet uyuşmazlıklarında teknik ve hukukî uzmanlık gerektiren davalara bakar.
• İhtisas mahkemeleri, hak sahiplerinin haklarını hızlı ve etkin koruma imkanı sunar

Sınai Mülkiyet Hakkı

Sınai mülkiyet hakları; marka, patent, tasarım, faydalı model ve coğrafi işaretler gibi buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları adına kayıt edilmesini ve böylece bu kişilerin ürünü üretme ve satma hakkına belirli bir süre sahip olmalarını sağlayan haklardır.

Sınai mülkiyet haklarında korumanın sağlanması için, ilgili patentin, tasarımın, markanın vs. tescil ettirilmesi gerekmektedir. Bitki çeşitlerine ait ıslahçı haklar Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda, diğer haklara ilişkin tescil işlemleri ise Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılmaktadır.

Sınai Mülkiyet Hakları 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.

Sınai mülkiyet hakkının türüne göre korunma süreleri:

• Marka – 10 yıl (onar yıllık dönemler halinde süresiz olarak uzatılabilir)
• Patent – 20 yıl
• Faydalı Model – 10 yıl
• Endüstriyel Tasarım – 5 yıl (beşer yıllık dönemler halinde 25 yıla kadar uzatılabilir)
• Entegre Devrelerin Topoğrafyaları – 10 yıl
• Bitki Çeşitlerine ait Islahçı Haklar – 25 yıl (ağaçlar, asmalar ve patatesler için 30 yıl)

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku Hizmetlerimiz

• Marka, patent, faydalı model, tasarım başvurusu
• Marka, patent, faydalı model, tasarım başvurusuna itiraz
• Marka, patent, faydalı model, tasarım yenileme ve devir
• Marka, patent, faydalı model, tasarım adres ve ünvan değişikliği
• Marka, patent, faydalı model, tasarım hakları ihlalinin takip edilmesi
• Marka, patent, faydalı model, tasarım rehin, lisans ve haciz
• Marka, patent, faydalı model, tasarım hakları tecavüzünde ihtiyati tedbir, baskın ve el koyma işlemleri

Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku için Avukatlarımıza Ulaşın

Fikri ve sınai mülkiyet hukuku, işletmelerin yenilikçi fikirlerini, markalarını ve tasarımlarını koruyan kritik bir alandır. Türkiye’de patent, marka, tasarım, telif hakkı ve coğrafi işaretler gibi konuları kapsayan bu hukuk dalı, hızla değişen teknoloji ve küresel rekabet ortamında giderek daha fazla önem kazanmaktadır.

1992’den beri bu alanda hizmet veren Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu, fikri ve sınai mülkiyet konularında size rehberlik etmek için hazır. Detaylı bilgi ve danışmanlık için Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.

Randevu almak için lütfen aşağıdaki formu doldurup gönderiniz.